Obrót wierzytelnościami a VAT

Obrót wierzytelnościami zaliczamy do usług pośrednictwa finansowego. Są to zarówno czynności wykonywane na własny rachunek i polegające na podpisywaniu wielostronnych umów kompensacyjnych należności i zobowiązań podmiotów gospodarczych, jak i pośrednictwo polegające zazwyczaj na doprowadzeniu stron do zawarcia umowy kompensacji.

Przedmiotem opodatkowania obrotu wierzytelnościami jest sama sprzedaż tych wierzytelności, nie zaś czynności związane z ich zakupem. Wyłączenie ze zwolnień od VAT obejmuje usługi ścigania długów (windykacja) oraz faktoringu, które są opodatkowane stawką 23%. Dokonanie sprzedaży własnych wierzytelności nie stanowi obrotu podlegającego podatkowi VAT. Cesja wierzytelności dla cedenta nie jest ani dostawą towarów ani świadczeniem usług.

W obrocie gospodarczym przedsiębiorcy niejednokrotnie spotykają się również z kategorią wierzytelności nieściągalnej, stanowiącej koszt uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Wierzytelności tej dotyczy bezpośrednio korekta podatku VAT należnego u wierzyciela i naliczonego u dłużnika. Nieściągalność musi zostać udokumentowana jednym z trzech sposobów:

  1. postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego,
  2. postanowieniem sądu o: oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy majątek dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku,
  3. protokołem sporządzonym przez podatnika (wierzyciela), stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od tej kwoty.